Chọn tổ đẻ phù hợp cho các dòng chim finch

Trong thế giới đa dạng của các dòng chim finch, mỗi loài mang những đặc điểm và tập tính sinh sản khác nhau. Để quá trình sinh sản trong môi trường nuôi nhốt đạt hiệu quả cao, người nuôi cần hiểu rõ tập tính và nhu cầu của từng loài, từ đó có thể lựa chọn và chuẩn bị tổ đẻ phù hợp. Một số yếu tố quan trọng anh em cần cân nhắc bao gồm: chất liệu làm tổ, kích thước và hình dạng của tổ, kích thước lỗ ra vào, tính thẩm mỹ, thiết kế dễ dàng theo dõi quá trình phát triển của trứng và chim non cũng như khả năng dễ dàng vệ sinh sau mỗi lứa.

Lựa chọn chất liệu làm tổ

Hiện nay, có nhiều loại hộp đẻ cho finch khác nhau để người nuôi lựa chọn tùy thuộc vào điều kiện và sở thích cá nhân. Các chất liệu phổ biến bao gồm hộp gỗ, hộp nhựa, giỏ đan bằng mây và hộp làm từ vỏ dừa.

Hộp gỗ: Được ưa chuộng nhờ khả năng cách nhiệt tốt và gần gũi với tự nhiên, đặc biệt thích hợp với môi trường ngoài trời. Nhược điểm của hộp gỗ là trọng lượng nặng, khó vệ sinh và diệt khuẩn sau mỗi lứa chim non do gỗ thường có độ hở và các lỗ nhỏ li ti, là nơi lí tưởng để các mầm bệnh, rận mạt lưu trú.

Hộp nhựa: Hộp nhựa có trọng lượng nhẹ, giá thành rẻ và bề mặt nhắn bóng nên dễ dàng vệ sinh và diệt khuẩn, phù hợp anh em nuôi quy mô trang trại. Tuy nhiên hộp nhựa cũng có nhược điểm là dễ rơi vỡ, hỏng hóc, hút ẩm kém và dễ đọng hơi nước vào mùa thời tiết nồm ẩm.

Giỏ mây đan: Giỏ đan mang lại cảm giác tự nhiên và thoáng khí, có nhiều hình dáng có tính thẩm mĩ cao phù hợp để trang trí làm điểm nhấn cho không gian avi của anh em. Tuy nhiên chúng cũng có nhược điểm đáng lo ngại do cấu tạo có nhiều khe hở nhỏ, dễ gây kẹt chân và đứt móng cho cả chim bố mẹ và chim con.

Gáo dừa khô: Gáo dừa là vật liệu rẻ và dễ tìm ở hầu hết các vùng miền, có nhiều mẫu với thiết kế sáng tạo phù hợp với những ai muốn tạo cảm giác thiên nhiên cho chuồng nuôi. Gáo dừa có dạng tròn giúp trứng trong tổ sẽ được gom lại một chỗ dễ dàng giúp chim bố mẹ dễ nằm ấp, tuy nhiên gáo dừa thường có kích thước nhỏ, chỉ phù hợp với một số dòng finch nhỏ như sắc nhật, manh manh.

Các dạng tổ đẻ cho chim finch

Lựa chọn hình dáng và kích thước tổ đẻ

Kích thước và hình dáng của hộp làm tổ có tác động trực tiếp tới cảm giác thoải mái của chim finch. Các giống finch khác nhau sẽ có yêu cầu khác nhau về không gian. Chẳng hạn, một số dòng như chim manh manh (Zebra Finch), chim sắc nhật (Society Finch), chim long cơ, chim vĩ hỏa chỉ cần hộp có kích thước khoảng 10 x 10 x 10 cm, anh em có thể sử dụng gáo dừa, giỏ cua, giỏ mây tre đan, hoặc hộp gỗ nhỏ có cửa ra vào lớn để làm hộp đẻ. Những dòng finch này có tập tính thích vừa có thể nằm trong tổ vừa có thể ló đầu ra ngoài để quan sát.

Trong khi đó chim 7 màu (Gouldian Finch) đòi hỏi hộp đẻ rộng rãi hơn nhưng cần kín đáo, kích thước tối thiểu khoảng 15 x 15 x 15 cm. Ngoài tự nhiên, chim 7 màu có tập tính làm tổ trong hốc cây, tổ càng tối chúng nó càng thích. Vì vậy hộp đẻ cho chim 7 màu cần có lỗ ra vào không quá lớn, lỗ tròn đường kính lý tưởng khoảng 4,4cm là vừa đủ để chim chui ra chui vào và chắn sáng.

Kích thước và hình dạng tổ cho chim finch

Các dạng lỗ ra vào tổ chim finch

Chọn vật liệu lót tổ

Chọn đúng vật liệu lót tổ và vị trí đặt hộp cũng là bước quan trọng trong việc tạo môi trường sinh sản lý tưởng cho chim finch. Một số loại vật liệu được anh em sử dụng phổ biến như: Cỏ nhật phơi khô, xơ dừa, hoặc sợi đay. Mỗi loại có ưu và nhược điểm riêng, tùy tính sẵn có ở từng địa phương mà anh em cân nhắc loại phù hợp để sử dụng.

Cỏ nhật phơi khô: Đây là loại vật liệu dễ tìm, có hầu hết ở các khu công viên hoặc 2 bên đường trong đô thị, anh em cắt về phơi khô là có thể sử dụng, hoàn toàn miễn phí, tuy nhiên, vào mùa thời tiết nồm ẩm, nếu phơi chưa kĩ, cỏ dễ bị nấm mốc, có thể gây ảnh hưởng đến trứng và chim con.

Xơ dừa, sợi đay: 2 loại này có ưu điểm là khô, hút ẩm tốt và ít bị ẩm mốc, tuy nhiên đặc biệt cần lưu ý sợi xơ dừa và sợi đay rất dễ bị rối và sắc, chim non bị quấn chân nếu không phát hiện kịp thời có thể gây đứt, chảy máu và cụt chân. Khi sử dụng anh em nên dùng kéo cắt ngắn thành từng đoạn 1-2cm để tránh nguy cơ quấn chân chim non.

Vật liệu làm tổ cho chim finch

Chọn vị trí đặt tổ

Vị trí đặt hộp đẻ cho finch cần đủ cao và ổn định để tạo cảm giác an toàn cho chim. Đặt hộp ở góc cao của lồng sẽ mô phỏng thói quen làm tổ trên cao của chim trong tự nhiên, giúp chúng an tâm hơn. Ngoài ra, nên chọn khu vực yên tĩnh để giảm thiểu sự quấy nhiễu, đồng thời hộp cần được gắn chắc chắn để tránh rung lắc hay rơi vỡ.

Sau khi đã bố trí hộp đẻ cho finch tiến hành sinh sản, việc theo dõi và quan sát thường xuyên để có những điều chỉnh kịp thời là điều không thể thiếu. Việc quan sát hành vi của chim cũng giúp người nuôi nhận biết nếu chim cảm thấy căng thẳng hoặc không thoải mái, để từ đó kịp thời điều chỉnh, như di dời hộp hoặc tăng cường sự riêng tư cho chim bố mẹ. Ngoài ra, sau mỗi lứa chim non, anh em nên vệ sinh tổ đẻ, phơi khô và diệt trùng để ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn, nấm mốc và ký sinh trùng gây hại ảnh hưởng đến lứa tiếp theo.